De open dagen staan weer voor de deur. Scholen vegen hun straatje weer extra goed schoon, de toiletten krijgen een grondige poetsbeurt totdat ze glimmen, er wordt een photobooth ingehuurd en er is natuurlijk lekker eten. De docenten staan met een grote glimlach klaar om alle leerlingen en ouders te verwelkomen.
Dit plaatje komen we bij alle opleidingen tegen: basisschool, middelbare school, MBO, HBO, WO. Elke school wil zichzelf van zijn beste kant laten zien. En dat snap ik heel goed. Toch zou het zoveel mooier zijn als scholen eerlijk en transparant zijn. Dat een school zegt:
Beste ouders en leerlingen. Wij zijn goed op de hoogte van wat er speelt in de maatschappij. En ook wij als school hebben we te maken met sexting, pestgedrag, leerlingen met eenzaamheid, depressie en verslavingen. Als school zijn wij onderdeel van de maatschappij. Ook wij zijn niet perfect. En dus gebeuren er dingen die we liever niet zien in onze school.
Toch geven we hier graag openheid over. Het is belangrijk om onze naam hoog te houden, maar we vinden het nog belangrijker dat onze leerlingen opgroeien tot emotioneel stabiele volwassenen. We willen een veilige school zijn.
En daarom hebben wij actie ondernomen zodat er een veilige context is op onze school. We geven aandacht aan de gevaren en kansen van social media, we hebben een beleid over drugs en alcohol die we ook uitvoeren en we zijn betrokken als een leerling een delict pleegt. Ook accepteren we geen pestgedrag. En bovenal werken we samen met diverse instanties.
Er zijn toch protocollen?
Je denkt nu vast: ja, maar Bianca, alle scholen hebben daar toch protocollen voor? Er bestaat toch zoiets als een veilige school? Elke school moet namelijk een inspanningsverplichting hebben om een actief veiligheidsbeleid te voeren.
Ja, dat zou je denken. Maar te vaak zie ik op scholen dat er wel protocollen zijn, maar dat situaties in de doofpot gestopt worden. Want het staat niet chic als jouw school bekendstaat als een plek waar aan sexting gedaan wordt, of waar drugs gebruikt wordt.
Kijk maar naar de cijfers
Laten we even eerlijk zijn. We weten toch allemaal dat deze dingen gebeuren onder jongeren? De cijfers liegen er niet om:
- 1 op de 8 jongeren heeft aan sexting gedaan
- In 2018 pleegden 51 jongeren onder de 20 jaar zelfmoord
- 1 op de 12 jongeren is psychisch ongezond
- 3 op de 10 jongeren voelen zich depressief
- 1 op de 10 jongeren wordt online gepest
Met deze cijfers kun je niet zeggen dat het op jouw school niet gebeurt!
Transparantie is aantrekkelijk
Een school die transparant is vind ik een aantrekkelijke school! Zo’n school laat zien dat ze midden in de maatschappij staan. Dat ze bewust moeite doen zodat leerlingen kunnen opgroeien tot emotioneel stabiele volwassenen. Zo’n school wil graag samenwerken met andere instanties, omdat ze het niet alleen kunnen én willen doen.
Ik voel mij als ouder en professional meer serieus genomen als een school oprecht en reëel is. Dat er een cultuur van transparantie is, zodat leerlingen goed onderwijs kunnen krijgen. Want veiligheid binnen de school zorgt voor een goede basis om leerstof en kennis op te kunnen nemen. Dat geeft waarde aan een school!
Scholen, alsjeblieft!
- Werk samen met de politie in plaats van die buiten de deur te houden. Zorg dat leerlingen er gewend aan zijn dat de politie betrokken is. Niet omdat er wat aan de hand is, maar omdat de wijkagent betrokken wil zijn bij leerlingen in de maatschappij.
- Werk samen met de jongerenwerkorganisatie in jouw wijk/stad. Zorg dat het normaal is dat jongerenwerkers in jouw school rondlopen. Ze zijn een brug tussen diverse instanties en leerlingen. Ze zijn laagdrempelig en toegankelijk voor leerlingen. Ook komen ze de jongeren tegen als die bezig zijn met hun vrijetijdsbesteding. Jongerenwerkers zijn vaak jongerencoaches. Daarnaast zijn jongerenwerkers erg goed in voorlichting geven aan jongeren en ouders.
- Werk samen met Bureau Halt in plaats van het bureau buiten de deur te houden. Probeer het niet op te lossen binnen je school, omdat je het in de doofpot wil stoppen. Bureau Halt heeft de expertise. Dit is voor een jongere veel prettiger en het heeft ook meer impact.
- Werk samen met ouders. Zij kennen hun kind het beste. Ja, ook ik ken die ouders die niet betrokken zijn, enorm zeuren of zelfs tegenwerken. Maar uiteindelijk hebben zowel jullie als de ouders hetzelfde doel: dat het kind zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen op verschillende gebieden.
Een voorbeeld
Ik hoorde laatst tijdens een van onze You!nGtrainingen een mooi voorbeeld van samenwerken. Een jongerenwerker vertelde:
In onze wijk werken we samen met diverse disciplines, zoals politie, scholen, Bureau Halt en Jeugdzorg. Dit heeft grote positieve impact op de maatschappij. De politie kwam laatst tijdens zo’n overleg naar ons toe met de vraag of wij een jongere kenden en wisten waar hij woonde.
De politie vertelde dat de jongen iets had uitgespookt, waardoor hij opgepakt moest worden. De politie zou die vrijdag een inval doen bij hem thuis. De jongerenwerker kende de jongere en beloofde met de jongen te gaan praten.
De jongerenwerker had een gesprek met de jongere en motiveerde de jongere om zichzelf aan te geven. De jongere had zo een keuze om ouders en familie te behoeden voor pijn en verdriet, opschudding in wijk te voorkomen en een heftige
impact op het jongere zusje te vermijden. De jongere beloofde een aantal zaken op orde te krijgen in het weekend en zich maandag te melden en aan te geven. De jongerenwerker stelde het plan voor aan de politie en die ging akkoord. De jongen meldde zich keurig op maandagmorgen op het politiebureau.
Dit is een mooi voorbeeld van hoe het kan gaan. Door samenwerken is zoveel meer bereiken.
Het belang van jongerenwerkers
Jongerenwerkers zijn van groot belang in scholen en in de maatschappij. Onderschat ze niet! Jongeren gaan namelijk bijna nooit uit zichzelf naar de hulpverlening en komen daardoor lastig of te laat in beeld bij jeugdzorg. Omdat jongerenwerkers een vertrouwensband opbouwen met jongeren, zie je dat zij van grote invloed zijn in het leven van de jongeren, vaak al voordat er problemen ontstaan.
Als een jongere in een kwetsbare situatie zit, zoals de puberteit, een negatieve gezinssituatie, een scheiding of verkeerde vrienden, dan kan de jongerenwerker dit vroeg signaleren. Door de vertrouwensband kan dat de brug naar hulp zijn. Zo voorkomen jongerenwerkers dat kwetsbare situaties niet tot grotere problemen leiden. Daarom vinden wij van You!nG dat er veel aandacht moet zijn voor jongerenwerkers. Daarom trainen wij deze fantastische doelgroep.
Scholen: kom in actie!
Dus scholen: wees transparant! En kom in actie! Schroom niet om hulp in te schakelen. Zorg dat je als school genoeg knowhow hebt door samen te werken met diverse instanties, zodat je het van de daken af kunt schreeuwen: “Ja! wij zijn niet alleen de beste school, we zijn ook de veiligste school!”
Wil jij als school dat jongeren veilig omgaan met met socialmedia? Dat ze bewust worden van de gevaren en kansen? Zet dan de #YNG Escape Game in!